کاربرد واژگان در رمان شازده احتجاب از منظر زبان و جنسیت

نویسندگان

ملاحت نجفی عرب

دکترای زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه فرهنگیان، ایران. یدالله بهمنی مطلق

دانشیار زبان و ادبیات فارسی و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، ایران

چکیده

یکی از مباحث اساسی در نقد اصالت زن(فمنیسم) و زبان­شناسی تفاوت زبان زن و مرد است که در تمام جنبه­های زبان قابل مشاهده است. در گذشته بهترین گفتار را آن می­دانستند که بیانش مردانه باشد، اما در داستان­پردازی معاصر به جنسیت توجهی ویژه می­شود. زبان­شناسی جنسیت ابعاد مختلفی دارد که آواها، تکواژها، واژه­ها، نظام صرفی و نحوی و گفتمانی زبان را شامل می­شود. کاربرد این نمودها در زبان زنان و مردان متفاوت است. لذا در مقاله حاضر کوشش شده تفاوت­های واژگان به­کار رفته در زبان زنان و مردان رمان شازده احتجاب شامل متغیرهایی چون رنگواژه­ها، دشواژه­ها (رکیک و غیررکیک)، سوگندواژه­ها، تشدیدکنند ه ها، تعدیل کننده­ها، صفات و واژه­های عاطفی، واژه­های جنسیتی(صریح و ضمنی) و دایره­ی واژگان در مکالمات شخصیت­های رمان با توجه به موازین علمی زبان­شناسی و گاه روان­شناسی نقد و بررسی شود. هوشنگ گلشیری اگر چه در مواردی زبانی متناسب با جنسیت قهرمانان خود خلق کرده، لیکن به دلیل عدم توجه به یافته­های علمی زبان­شناسان اجتماعی مخصوصاً زبان و جنسیت، در مواردی هم موفق به خلق زبانی متناسب با جنسیت قهرمانان خود نشده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربرد واژگان در رمان سمفونی مردگانِ «عباس معروفی» از منظر زبان و جنسیت

زبان از عناصر بنیادی در داستان‌نویسی به شمار می‏رود. یکی از مباحث مهم در بررسی زبان، توجّه به جنسیّت و رابطۀ آن با زبانِ اثر است. بسیاری از پژوهشگران معتقدند میانِ زبان و نوشتارِ زنان و مردان تفاوت زیادی وجود دارد. هدف اصلی در پژوهش حاضر تفاوت‌های زبانیِ زنان و مردان در حوزۀ کاربرد واژگان از منظر زبان و جنسیّت در رمانِ سمفونی مردگان اثر عبّاس معروفی است. در این مقاله اهتمام نگارندگان بر آن است تا تفاوت‌...

متن کامل

« نقدی بر نقد در مقاله‌های علمی- پژوهشی رمان شازده احتجاب»

کتاب «شازده احتجاب» به قلم هوشنگ گلشیری توجه بسیاری از تحلیلگران ادبی و منتقدان را به سوی خود جلب کرده و در این رابطه مقاله‌های متعددی در نشریات علمی- پژوهشی به چاپ رسیده و دو کفه خوانش تحلیلگر و تحلیل، بدنه نقدهای ارائه شده را تشکیل داده است. بررسی زوایای مختلف این اثر از منظر نقد و نظریه‌های ادبی، علاوه بر ایجاد آشنایی مفید با دیدگاه‌های متنوع و مرتبط، قابلیّت‌های این کتاب را در اجرا و پذیرش م...

متن کامل

مرگ شخصیّت در رمان نو شازده احتجاب گلشیری

گلشیری از رمان نویسان مدرن معاصر با خلق اثرش یعنی شازده احتجاب قدم در جریان تازه واردِ گونه ای رمان، به نام رمان نو نهاد و توانست با به کارگیری خلاقانۀ عناصر رمان نو به خوبی از عهدۀ آن برآید. وجه رمان نویی این اثر تا به حال مغفول واقع شده‌است. با توجه به اهمیت این رمان و تاثیراتی که در رمان‌نویسی ایران داشته، در این مقاله به بررسی یکی از عناصر رمان نویی شازده احتجاب یعنی مرگ شخصیتپرداخته ایم که ...

متن کامل

بررسی رمان شازده احتجاب از چشم انداز نظریات یونگ

مقاله حاضر به بررسی نظریات یونگ در رمان شازده احتجاب اثر هوشنگ گلشیری اختصاص دارد. در این مقاله دیدگاه هایی که یونگ بعد از فروید وارد حوزه ی روان شناسی کرد، مورد بررسی قرار می گیرد و رد بینش های کهن الگویی او در رمان شازده احتجاب پی گرفته می شود. کهن الگوهایی که وی بدانها پرداخته است در چهار دسته ی شخصیت ها (زن کهن الگویی، پیر خردمند، قهرمان)، موقعیت (سفر، جستجو، عشق ناتمام، حرکت از ندانستگی به...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه دهخدا

جلد ۶، شماره ۲۰، صفحات ۱۲۱-۱۳۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023